Kriolezja
Innowacyjna, małoinwazyjna metoda leczenia przewlekłego bólu. Leczenie bólu za pomocą kriolezji jest bezpieczne.
Pozwala zmniejszyć lub całkowicie wyeliminować ból, a efekt jej działania trwa od 6 miesięcy do 2 lat.
Metoda kriolezji jest coraz bardziej popularna jako skuteczna alternatywa dla tradycyjnych metod leczenia uporczywego bólu.
Kwalifikacja do zabiegu kriolezji
Kwalifikacja do kriolezji obejmuje szereg etapów i wymaga spełnienie określonych kryteriów:
1. Dokładna diagnostyka – szczegółowy wywiad medyczny, obejmujący historię bólu, wcześniejsze metody leczenia i ich skuteczność. Badanie fizykalne. Badania obrazowe (RTG, rezonans magnetyczny, tomografia komputerowa) – jedno lub kilka w celu precyzyjnego zlokalizowania źródła bólu. W razie potrzeby wykonywane są dodatkowe badania neurofizjologiczne (EMG, przewodnictwo nerwowe).
2. Ocena charakteru bólu – kriolezja jest szczególnie skuteczna w przypadku bólu neuropatycznego lub przewodzonego przez określone struktury nerwowe.
3. Ocena wcześniejszego leczenia – kriolezję rozważa się zwykle po wyczerpaniu mniej inwazyjnych metod leczenia, takich jak fizjoterapia, farmakoterapia czy blokady. Analizuje się skuteczność i tolerancję wcześniejszych metod leczenia.
4. Wykluczenie przeciwwskazań – przeciwskazania obejmują między innymi zaburzenia krzepnięcia krwi, infekcje w miejscu planowanego zabiegu czy ciążę.
5. Próbna blokada diagnostyczna – przed wykonaniem kriolezji często przeprowadza się próbną blokadę nerwu środkiem znieczulającym miejscowo. Znacząca ulga po blokadzie diagnostycznej to dobry prognostyk dla skuteczności kriolezji.
6. Dyskusja z pacjentem – lekarz omawia z pacjentem potencjalne korzyści i ryzyko związane z zabiegiem. Wyjaśnia się alternatywne metody leczenia i oczekiwania co do rezultatów kriolezji. Uzyskuje się świadomą zgodę pacjenta na zabieg.
Wskazania do przeprowadzenia zabiegu kriolezji
Kriolezja jest stosowana przede wszystkim w celu redukcji przewlekłego bólu. Sprawdza się szczególnie wówczas, gdy nie skutkują klasyczne metody uśmierzania bólu, jak farmakoterapia czy fizjoterapia. Efekty kriolezji są długotrwałe, ale wpływają tylko na komfort pacjenta. Nie leczy ona schorzeń, które powodują dyskomfort. Kriolezja ma na celu uśmierzenie bólu poprzez zamrażanie nerwów ekstremalnie niską temperaturą przy użyciu sondy wprowadzanej za pomocą specjalnej igły. Kiedy znajduje zastosowanie? Wskazaniem do kriolezji są m.in.:
Bóle stawów związane z chorobami zwyrodnieniowymi:
- gonartroza (choroba zwyrodnieniowa stawu kolanowego),
- koksartroza (choroba zwyrodnieniowa stawu biodrowego),
- artroza (choroba zwyrodnieniowa stawu skokowego),
- omartroza (choroba zwyrodnieniowa stawu barku),
- spondyloartroza (choroba zwyrodnieniowa stawów kręgosłupa),
Bóle stawów wynikające ze zmian przeciążeniowo–zwyrodnieniowych:
- łokieć tenisisty,
- łokieć golfisty,
- kolano skoczka,
- bark zamrożony – entezopatia bolesnego barku,
- palec trzaskający,
- entezopatia ścięgna Achillesa,
- ostroga piętowa,
bóle kręgosłupa i bóle nerwowe:
- bóle zwyrodnieniowe,
- dyskopatie,
- rwa kulszowa,
- bóle rzekomokorzeniowe,
- neuralgia potyliczna,
- neuralgia nadłopatkowa,
- neuralgia nerwu trójdzielnego,
- neuralgia międzyżebrowa,
- neuralgia biodrowo-pachwinowa,
- zespół cieśni stępu,
- nerwiak Mortona,
- zespół cieśni nadgarstka,
Jak wygląda zabieg kriolezji?
Przygotowanie pacjenta – pacjent jest układany w pozycji odpowiedniej do zabiegu, zwykle na brzuchu lub na boku. Miejsce zabiegu jest dezynfekowane i obkładane jałowymi serwetami. W razie potrzeby podawana jest lekka sedacja, aby zapewnić komfort pacjenta.
Lokalizacja nerwu – lekarz wykorzystuje obrazowanie USG do precyzyjnego zlokalizowania nerwu docelowego. W niektórych przypadkach stosuje się również neurostymulację, aby potwierdzić właściwą lokalizację nerwu
Znieczulenie miejscowe – skóra i tkanki podskórne w miejscu wprowadzenia igły są znieczulane miejscowo.
Wprowadzenie kriosondy – specjalna igła (kriosonda) jest wprowadzana przez skórę i kierowana do właściwego miejsca przy nerwie. Pozycja kriosondy jest monitorowana za pomocą obrazowania.
Przeprowadzenie kriolezji – lekarz aktywuje system chłodzący. Końcówka sondy jest schładzana na okres 1-3 minut do bardzo niskiej temperatury (zwykle około -60°C do -80°C). Proces ten może być powtarzany kilkakrotnie w celu osiągnięcia optymalnego efektu.
Zakończenie zabiegu – sonda jest usuwana, miejsce wkłucia zabezpieczane sterylnym opatrunkiem. Pacjent pozostaje na krótką obserwację, aby upewnić się, że nie występują żadne natychmiastowe powikłania.
Zalety kriolezji w leczeniu przewlekłego bólu
Bezpieczeństwo
Zabieg kriolezji należy do bardzo bezpiecznych procedur. W przeciwieństwie do metod wykorzystujących wysoką temperaturę (np. termoablacji) kriolezja minimalizuje ryzyko uszkodzenia okolicznych tkanek. Kriolezja nie prowadzi do trwałego uszkodzenia struktur nerwowych.
Małoinwazyjność
Trwałość i powtarzalność efektu
Efekt przeciwbólowy zabiegu często utrzymuje się przez wiele miesięcy, a nawet lat. Jest więc dużo lepsza niż inne metody interwencyjne, takie jak blokady nerwów.
W przypadku nawrotu bólu procedurę można bezpiecznie powtórzyć.